Zitten is het nieuwe roken

En waarom de huidige beweeg richtlijn te laag is.

Gemiddelde leestijd: 11 minuten
zitten is het nieuwe roken linksboven

Bewegen is erg belangrijk. Niet alleen wanneer je wilt afvallen, maar ook om je lichaam en geest gezond te houden en te herstellen bij ziekte. Bewegen helpt je letterlijk om niet ziek te worden.

Is dit niet heel erg overdreven om zitten te vergelijken met roken? Van roken weet iedereen dat het een ongezonde gewoonte is. Op de pakjes staat het heel duidelijk: ROKEN IS DODELIJK. Maar zitten… Word je ten onrechte bang gemaakt?

De Gezondheidsraad schrijft voor dat volwassenen per week minimaal 2,5 uur per week matig intensief moeten bewegen, om het risico op chronische ziekten zoals diabetes en hart- en vaatziekten te voorkomen. Dit betekent minder dan een half uur beweging per dag.

Het contrast kan niet groter zijn met hoe wij als mensen de meeste tijd op aarde hebben doorgebracht. Van nature beweegt de mens graag. Van oorsprong konden wij overleven door te jagen en verzamelen, door in beweging te komen en te blijven. Ongeacht het aantal minuten, uren of stappen. De ‘oermens’ was de godganse dag in beweging.

Hier is de laatste 50 jaar onmetelijk veel in veranderd, met de komst van automatisering en het verdwijnen van fysieke arbeid. Fysieke arbeid is heden ten dage eerder uitzondering dan regel.

Een kantoorbaan betekent veel zitten met af en toe een klein loopje naar de koffieautomaat. In de pauze ga je gezellig met elkaar lunchen en ga je weer verder met zitten. Vergaderen doe je zittend aan een grote tafel. Je komt nauwelijks in beweging.

Deze tijd kenmerkt zich verder door uitvindingen om ons leven zo makkelijk mogelijk te maken. Alles gaat tegenwoordig elektrisch, je hoeft er geen moeite meer voor te doen. De vaatwasser, elektrische zonwering, stuurbekrachtiging in de auto, de roltrap. De lijst is eindeloos. Met als keerzijde dat we steeds minder hoeven te bewegen.

Maar je staat wel 5 keer per week te zwoegen in de sportschool, doet uren aan cross-fit of je bent een fanatieke hardloper die 5 keer per week 10 kilometer hardloopt! Dus jij bent wel goed bezig! En kunt met een gerust hart uren achter elkaar blijven zitten tijdens je werk. Of niet?

In dit artikel leg ik je uit waarom bewegen zó ontzettend belangrijk is en dat die paar uur per week zwoegen nog steeds niet voldoende is om de vele uren die je zittend doorbrengt te compenseren.

Waarom zitten het nieuwe roken wordt genoemd

Hidde van der Ploeg, onderzoeker Vrije Universiteit Amsterdam legt uit waarom zitten dodelijk is.

Hidde van der Ploeg: “Wanneer je zit, gebruik je je spieren nauwelijks en vooral je beenspieren niet. De beenspieren zijn de grootste spieren in je lichaam. Dat betekent dat als je deze spieren niet gebruikt, het vet en suiker uit je bloed minder snel wordt opgenomen en daardoor krijg je een hoger risico op diabetes en hart- en vaatziekten.”

Daarnaast is er een verband gevonden tussen langdurig zitten en borst- en darmkanker, botontkalking, depressie, dementie en een slecht werkend immuunsysteem.

Roken en zitten kunnen beide dodelijk zijn, maar volgens Hidde ligt het wel iets genuanceerder. Zitten is namelijk niet per definitie dodelijk. Het probleem zit in de hoeveelheid. Wij Nederlanders zitten namelijk wel 8 tot 11 uur per dag en zijn daarmee Europees kampioen. Een twijfelachtige eer.

Als je een kantoorbaan hebt, kom je zo aan 8 uur per dag zitten. Het zitten zelf is het probleem niet, het gaat over de tijd die je achter elkaar zit. Het onderbroken zitten op een stoel, uren achter elkaar zonder te bewegen.

Als je je spieren zo lang niet gebruikt, verliezen ze ook hun kracht. Nou loopt dat niet zo’n vaart als je naast je werk nog een gezin hebt. Maar het vele zitten en de afname van spiermassa die dit veroorzaakt, leidt wel tot een aanzienlijke verhoging van het gebruik van rollators onder ouderen.

Stijfheid na lang zitten

Ik was altijd enorm stijf als ik een paar uur had gezeten. Ik dacht dat het bij het ouder worden hoorde. Ik ben tenslotte geen 20 meer, maar 37. Maar na een paar uur gezeten te hebben, stond ik op als een oud omaatje en liep ik strompelend weg. Een rollator of loopstok had voor mij op zo’n moment best een uitkomst geweest.

Na een paar stappen gelopen te hebben, verdween dit gevoel gelukkig weer. En ik heb nu eenmaal een kantoorbaan, waarbij het nodig is om uren achter elkaar te zitten. Het werk moet tenslotte af. Ik had wel eens een sta bureau voorbij zien komen, maar zag de noodzaak er eigenlijk gezegd niet zo van in.

Totdat ik er achter kwam dat de lichamelijke ongemakken waar ik mee kampte er niet bij horen wanneer je 37 bent. Stijfheid, pijnlijke gewrichten, pijnlijke nek en rechter schouder, regelmatig hoofdpijn, lage rugpijn. Best wel een aardig rijtje met klachten. Niet zeuren, gewoon doorgaan was mijn credo.

Ik breng mijn rijtje met klachten niet allemaal in relatie met (teveel) zitten. Maar dat er een bepaalde relatie is tussen het ontwikkelen van lichamelijke klachten en teveel zitten, staat voor mij inmiddels als een paal boven water.

Zitten is het nieuwe roken, het boek

Katja de Bruin (eindredacteur VPRO) heeft een toegankelijk boek geschreven wat makkelijk wegleest over zitten is het nieuwe roken. Ze is geen zendeling die je probeert te overtuigen en bestookt je ook niet met alleen maar droge feiten.

Het is een compacte bundel vol met ervaringen die met humor geschreven is en daarom een aanrader is wanneer je meer over dit onderwerp wilt lezen. Klik op de afbeelding.

In het boek komt ze zelf tot de conclusie dat de huidige norm van de Gezondheidsraad niet volstaat en zeker niet wanneer je wilt afvallen. Er is maar 1 manier waarop je snel kunt afvallen en dat is: bewegen, bewegen en nog eens bewegen. De hele dag door.

In huis zijn er genoeg klusjes te verzinnen om de hele dag in beweging te zijn en dat is meestal het probleem ook niet. Zeker niet wanneer je jonge kinderen hebt, ben je continue in beweging.

Als je snel wilt afvallen, is het dus belangrijk om zoveel mogelijk in beweging te blijven. Op alle dagen van de week. Een uur per dag hardlopen, naar de sportschool gaan of wat dan ook is niet genoeg om al die uren dat je hebt gezeten te compenseren.

Als je dagelijks een uur (intensief) sport, is dat nog steeds niet voldoende. Niet voldoende om de negatieve effecten teniet te doen van al dat zitten wat je de hele dag hebt gedaan.

Het gaat bij het bewegen niet zozeer om de intensiteit van het bewegen, maar het in beweging zijn. Er zijn legio manieren om te bewegen, zonder dat het heel intensief hoeft te zijn. Intensief sporten is niet onlosmakelijk verbonden met snel afvallen.

Wandelen, de trap op- en aflopen, de fiets pakken in plaats van de auto, lopend een boodschapje doen, de was ophangen in plaats van in de droger doen, de ramen zemen, de tuin aanvegen, stofzuigen, onkruid wieden, het huis opruimen en ga zo maar door.

Daarnaast kun je het verschil maken door zittend werken af te wisselen met staand werken. Staand gebruik je meer spierkracht en verbrand je daardoor meer calorieën. Al wissel je een jaar lang zittend werk af met staand werken, staat dit gelijk aan het calorieverbruik van 10 marathons! (bron)

Als je dit daadwerkelijk wilt gaan doen, is het niet de bedoeling om daarnaast niet meer te gaan bewegen. Het staand gaan werken moet niet je doel worden om af te vallen. Blijf daarnaast dus nog gewoon naar de sportschool gaan, wandelen, cross-fitten, hardlopen, fietsen, wielrennen en tennissen. Blijf zo veel mogelijk in beweging!

Thuis kun je eenvoudig je laptop verhogen met een stevige doos, een stapel boeken of de speelgoedbak van je kinderen. Probeer het eens een keer en je zult erachter komen dat je staand net zo snel kunt typen als zittend.

Al ben je zittend aan het werk, kom dan iedere 30 minuten in beweging en de spieren worden geactiveerd. Even opstaan en de benen strekken is al voldoende.

Gratis E-book: 85 tips om snel af te vallen en op gewicht te blijven

Ben je bezig met afvallen en zou je graag super waardevolle tips ontvangen om direct mee aan de slag te gaan? Dan heb ik goed nieuws voor je! Ik heb namelijk een E-book geschreven met wel 85 tips die je helpen snel af te vallen en op gewicht te blijven. Hierin staan ook een aantal zeer nuttige tips om tussendoor te bewegen!

Klik op onderstaande knop om het E-book te ontvangen.

Chantal Duyvesteijn
Het aanpassen van je voeding is slechts een onderdeel om af te vallen en je centimeters kwijt te raken. Ik heb een gratis E-book geschreven waarin ik 85 super waardevolle tips met je deel om af te vallen zonder dieet en op gewicht te blijven. De tips uit dit boek zorgen er niet alleen voor dat je kunt afvallen, maar ook dat je beter gaat slapen, dat je veel meer energie krijgt en lekkerder in je vel gaat zitten!

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *